Lá cây thường có màu xanh. Vậy bạn có biết rằng tại sao lá cây có màu xanh? Hơn nữa, mỗi khi mùa thu đến thì chuyển sang màu vàng, màu đỏ cực kỳ đẹp mắt. Tại sao một số loại cây không có lá màu xanh? Tất tất tật những thú vị liên quan đến lá cây sẽ được Kinh Nghiệm Số giải đáp ngay qua bài viết này!
Tại sao lá cây có màu xanh?
Phần lớn các loại lá cây đều có màu xanh bởi chất lục lạc lá cây có chất diệp lục. Điều này trong nội dung chương trình giáo khoa lớp 6 môn Sinh học đã được ghi nhận. Tuy nhiên, về bản chất tại sao lá cây lại có màu xanh sẽ liên quan nhiều đến khái niệm về quang phổ trong kiến thức Vật lý lớp 12.
Tại sao lá cây lại có màu xanh? Một cách dễ hiểu nhất, chúng ta có thể giải thích ngắn gọn rằng. Lá cây có màu xanh do các tế bào của lá chứa nhiều thành phần là chất diệp lục. Theo nghiên cứu, cứ mỗi một mi li met sẽ chứa đến 40 vạn lục lạp. Trong mỗi lục lạp sẽ chứa một chất gọi là chất diệp lục, là chất xanh của lá.
Ngoài chất diệp lục chiếm tỷ lệ lớn nhất, trong lá cây còn rất nhiều chất khác. Chúng có màu đỏ, vàng, cam, tím, vàng… Chính vì thế, phần lớn lá cây có màu xanh.
Xem thêm: Cây trồng thanh lọc không khí trong nhà rất dễ trồng, dễ chăm sóc
Vậy tại sao diệp lục có màu xanh lục?
Khi cây thực hiện chức năng quang hợp, chất diệp lục sẽ hấp thụ ánh sáng mặt trời để tạo sản phẩm hữu cơ. Ánh sáng được hấp thụ mạnh nhất sẽ nằm trong vùng hồng đỏ và xanh tím. Còn màu xanh vì bị hấp thụ rất ít, và bị phản lại mắt ta nên ta thấy lá cây có màu xanh.
Vậy tại sao diệp lục có màu xanh lục? Điều này được lý giải bởi chất diệp lục có màu xanh lục sẽ hấp thụ tốt nhất ánh sáng từ mặt trời, đó là phần tia hồng ngoại và màu đỏ.
Nhắc qua về khái niệm vật lý quang phổ, ánh sáng mà mắt ta nhìn thấy phát ra từ lá cây là do ánh sáng phản xạ không được lá cây hấp thu. Tức là các màu khác thì được hấp thu, đặc biệt là màu xanh xương và màu đỏ còn màu xanh lục thì bị bỏ qua. Như vậy lá cây có màu xanh do có chất diệp lục trong lá cây.
Tại sao lá cây bị vàng khi thu sang
Cứ mỗi khi thu sang lá cây lại chuyển sang màu vàng. Vậy đây là nguyên nhân khiến lá cây vốn có màu xanh lại chuyển màu vàng, màu đỏ tạo nên những khung cảnh mùa thu cực kỳ lãng mạn như thế.
Lá cây có màu xanh do một loại sắc tố là chất diệp lục. Khi diệp lục tiếp nhận ánh sáng từ mặt trời tạo nên năng lượng cho quá trình quang hợp. Khi kết thúc mùa hè, thời gian chiếu sáng của mặt trời trong ngày bị giảm đi, dẫn đến lá cây không thể tiếp tục quang hợp vào mùa đông. Do thiếu ánh sáng mặt trời và điều kiện không khí khô, cây tạo thành một lớp vách tại mỗi chiếc lá ngăn cách lá với cây.
Sau đó, nó sẽ dừng việc sản xuất chất diệp lục, cây không cần sắc tố này đến khi vào mùa xuân năm sau. Khi không còn chất diệp lục chính là cơ hội cho sắc tố màu vàng, màu cam xuất hiện.
Khi lá cây ngừng sản xuất chất diệp lục. Lá cây sẽ rất nhanh đổi sang màu vàng – vốn được xuất phát từ sắc tố carotenoids. Nghiên cứu từ các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, lá cây vẫn tiếp tục tạo ra chất carotenoids sau khi diệp lục ngưng hoạt động. Bởi sắc vàng sẽ giúp cây hấp thụ thêm một phần năng lượng mặt trời nữa.
Ngoài màu vàng, một số loại cây lại có màu màu đỏ. Điển hình, cây phong biểu tượng của đất nước Canada. Màu đỏ này được xuất phát từ sắc tố anthocyanin. Liên quan đến lớp vách của mỗi chiếc lá. Khi xuất hiện lớp vách này, những lá cây sẽ rụng xuống để bảo tồn năng lượng cho cây. Trước khi rụng, cây sẽ giữ lại chất dinh dưỡng và đường từ lá, chính lúc này xuất hiện sắc tố anthocyanin.
Lý giải cho việc tại sao lá cây có màu đỏ, người ta cho rằng tác dụng của sắc tố anthocyanin như một tấm chắn ánh sáng mặt trời ngăn cách các tia gây hại như UV, tránh ánh sáng có cường độ quá mạnh. Đồng thời, giữ vai trò như một chất chống đông để bảo vệ các tế bào của cây không bị đông cứng và còn là chất chống oxi hóa.
Còn về lý do tại sao một số lá cây chuyển màu vàng, một số lá cây chuyển màu đỏ. Theo các nhà thực vật học, những cây khi được phát triển tốt nhất có đủ điều kiện ánh sáng thường có màu sắc rực rỡ hơn. Vậy khi khi mùa thu đến, chúng sẽ nhanh chóng thích nghi cùng sự bảo vệ chất carotinoids vàng. Những loài cây sống trong đất cằn cỗi hay bóng râm cần được bảo vệ nhiều hơn. Vậy nên, lá cây của chúng tạo ra chứa nhiều anthocyanin cũng trở nên sẫm màu hơn.
Bạn đã biết: Hoa Bỉ Ngạn – Nguồn gốc và ý nghĩa của hoa bỉ ngạn bạn biết chưa
Những loại cây lá không có màu xanh
Theo Kinh Nghiệm Số tìm hiểu, có một số lý do ngoại lệ mà có những loại cây không có là màu xanh. Chúng ta có thể điểm qua một số cây như sau:
Cây rong biển
Sở dĩ, một số loài rong biển có màu nâu hoặc đỏ để phục vụ quá trình hấp thu ánh sáng xanh tốt hơn. Bởi ánh sáng đỏ rất khó được xuyên qua nước biển. Vậy nên, khi quan sát ở vùng nước nông rong biển có màu xanh. Nhưng khi đến các vùng nước sâu rong biển chuyển dần sang màu nâu, màu đỏ.
Cây thu hải đường
Thu hải đường loài cây thường sống núp dưới tán của những loài cây khác. Lá cây thu hải đường có hai màu, mặt trên màu xanh lục bởi nó được hứng một chút ánh sáng từ trên cao chiếu rọi xuống. Mặt dưới lá cây có màu nâu đỏ có tác dụng hấp thu tốt hơn những tia sáng yếu ớt do phản xạ từ các lá khác của nó hoặc từ dưới đất lên.
Cây rau dền
Khác với phần lớn các loài cây thông thường khi phần đa chứa chất diệp lục thì câu rau dền sắc tố anthocyanin lại chiếm nhiều hơn. Đặc điểm của hợp chất này là có màu đỏ và rất dễ tan trong nước.
Các nhà thực vật đã chứng minh trong rau dền có chất diệp lục bằng cách sử dụng lá của cây rồi cho vào nước nước. Chỉ trong vài phút, lá cây nhanh chóng chuyển dần từ màu đỏ sang màu xanh.
Tại sao lá cây có màu xanh? Qua bài viết, chắc hẳn bạn đọc đã hiểu hơn về màu xanh lá cây và một số thông tin thú vị liên quan đến lá cây phải không nào. Hãy đón xem các kiến thức thú vị khác cùng Kinh Nghiệm Số mỗi ngày nhé!