Sử dụng đúng cách hạ sốt cho trẻ sẽ đảm bảo bé luôn được khỏe mạnh. Khi trẻ sơ sinh là một trong những đối tượng rất dễ bị sốt. Trẻ bị sốt sẽ khiến các bậc phụ huynh, đặc biệt là những người mới làm ba mẹ lần đầu cảm thấy lo lắng và bối rối vì không biết hạ sốt cho trẻ sơ sinh như thế nào mới đúng.
Trong bài viết này, Kinh Nghiệm Số xin mách với các mẹ những cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh an toàn và nhanh nhất. Nào hãy cùng mình tìm hiểu về vấn đề này nhé!
Các dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh bị sốt
Những dấu hiệu giúp mẹ nhận biết được là bé nhà mình đang bị sốt:
- Khi thấy cơ thể của trẻ nóng hơn bình thường; mẹ nên dùng nhiệt kế đo thân nhiệt cho trẻ để xác định trẻ có bị sốt không. Bình thường, nhiệt độ cơ thể của trẻ sơ sinh dao động từ 36,5 – 37,5°C. Chỉ khi nào nhiệt độ đo được từ 38°C trở lên thì mới có thể xác định là trẻ bị sốt.
- Các dấu hiệu nhận biết khác như: trẻ bỏ bú, nhịp thở nhanh, mệt mỏi, ngủ li bì, lơ mơ, ít chơi đùa, hay cáu kỉnh, dễ quấy khóc hơn bình thường…
Cách đo nhiệt độ cho trẻ sơ sinh chính xác nhất
Các vị trí thường đo thân nhiệt cho trẻ là: trực tràng, miệng, nách và tai. Nhưng đối với trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi khi chăm sóc sức khỏe thì vị trí đo thân nhiệt chính xác nhất là ở trực tràng.
Mẹ nên dùng nhiệt kế điện tử để đo nhiệt độ cho bé, tốt nhất là nên dùng loại nhiệt kế đo trực tràng; vì nó an toàn cho trẻ sơ sinh và có độ chính xác cao. Mẹ không nên dùng nhiệt kế thủy ngân để đo nhiệt độ cho bé bởi bé có nguy cơ tiếp xúc với thủy ngân và bị ngộ độc nếu nhiệt kế bị vỡ.
Dựa vào mẹo chăm sóc sức khỏe thì cách đo nhiệt độ cho trẻ sơ sinh, mẹ làm như sau:
- Bước 1: Đầu tiên, mẹ cần làm sạch nhiệt kế bằng cách rửa nhiệt kế với xà bông hoặc lau sạch bằng cồn. Sau đó, lau khô nhiệt kế.
- Bước 2: Để bé nằm trên nệm phẳng và co 2 chân của bé lên, hướng về phía ngực.
- Bước 3: Đặt đầu kim loại nhiệt kế vào vị trí lỗ hậu môn – trực tràng của bé. Mẹ giữ tư thế như vậy trong khoảng 2 phút hoặc đến khi nghe tiếng “bíp” là được.
- Bước 4: Cuối cùng, mẹ lấy nhiệt kế ra và xem kết quả đo.
Khi nhiệt kế hiển thị nhiệt độ từ 38 – 39°C có nghĩa là trẻ bị sốt nhẹ. Trường hợp nhiệt độ của trẻ từ 39 – 40°C là trẻ đang bị sốt cao. Còn nếu nhiệt độ hơn 40°C thì mẹ cần đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để xử lý kịp thời.
Những nguyên nhân gây sốt ở trẻ sơ sinh
Sốt không phải là bệnh mà được xem như là một triệu chứng. Sốt là phản ứng của hệ miễn dịch giúp bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài. Trẻ sơ sinh bị sốt có thể do các nguyên nhân sau:
Do nhiễm trùng
Một số trẻ có thể bị sốt do nhiễm trùng như: cảm cúm, viêm phổi, nhiễm trùng tai, nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng huyết, viêm màng não… Lúc này, sốt chính là cách cơ thể trẻ phản kháng lại với việc nhiễm trùng.
Do tiêm chủng
Trẻ có thể bị sốt sau khi tiêm ngừa một số loại vắc xin như: sởi, bạch hầu, quai bị, uốn ván… Sốt do tiêm chủng thông thường sẽ tự hết sau 1 – 2 ngày.
Do mọc răng
Trẻ đang trong quá trình mọc răng có thể bị sốt nhẹ, hay quấy khóc, ngủ kém… Nếu nhiệt độ của trẻ cao hơn 38°C, nhiều khả năng trẻ bị sốt không phải là do mọc răng.
Do mặc quá nhiều quần áo
Thân nhiệt của bé có thể tăng lên khi mẹ cho bé mặc quá nhiều quần áo. Vì bé còn quá nhỏ nên chức năng điều nhiệt của bé vẫn chưa hoàn chỉnh; nhiệt độ cơ thể của bé sẽ dễ dàng thay đổi theo nhiệt độ môi trường bên ngoài.
Trẻ bị sốt do nắng nóng
Cho bé ra ngoài khi trời nắng nóng có thể khiến thân nhiệt của bé tăng cao dẫn đến sốt. Nếu bé đang ở ngoài trời nắng nóng mà đưa ngay vào phòng có máy lạnh với nhiệt độ thấp sẽ khiến bé dễ bị sốc nhiệt và có thể dẫn đến sốt.
Cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh nhanh và an toàn tại nhà
Sốt ở trẻ sơ sinh là một điều rất đáng sợ đối với các bậc phụ huynh, nhất là khi trẻ sốt cao hoặc trẻ mới chỉ được vài tuần tuổi. Vậy làm thế nào để hạ sốt cho trẻ sơ sinh tại nhà?
Một số cơn sốt có thể hạ nhanh chóng nếu mẹ thực hiện hạ sốt đúng cách. Mẹ có thể áp dụng những cách hạ sốt nhanh cho trẻ ở dưới đây:
Chườm khăn ấm cho trẻ
Cách làm hạ sốt cho trẻ sơ sinh đầu tiên mà mình muốn nói đến là chườm khăn ấm cho trẻ. Nước ấm trong khăn sẽ giúp giãn các mạch máu, làm cơ thể của trẻ mát từ bên trong và hạ nhiệt nhanh chóng. Cách thực hiện như sau:
- Bước 1: Mẹ chuẩn bị một thau nước ấm khoảng 30°C.
- Bước 2: Mẹ để bé trong phòng với nhiệt độ phòng vừa phải. Tiếp theo, mẹ cởi quần áo của bé ra rồi dùng 1 cái khăn sạch nhúng vào nước ấm, vắt khô và lau toàn thân cho bé. Sau khi lau xong, mẹ dùng khăn lau khô người bé.
- Bước 3: Mẹ dùng 4 cái khăn khác nhúng vào nước ấm, vắt hơi ráo rồi đặt khăn vào 2 bên nách và 2 bên bẹn của trẻ. Sau 3 – 5 phút, mẹ thay khăn một lần. Đồng thời, mẹ cần theo dõi nhiệt độ của nước; nếu thấy nước không còn ấm thì cho thêm nước nóng vào.
Mẹ tiếp tục thực hiện bước 3 cho đến khi nhiệt độ của trẻ hạ xuống mức bình thường 37°C. Sau khi trẻ hạ sốt, mẹ lau khô người và mặc quần áo cho trẻ.
Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát cho trẻ
Khi trẻ bị sốt, nhiều mẹ lo sợ con mình bị lạnh nên cho trẻ mặc nhiều lớp quần áo. Nhưng mẹ không biết rằng làm như vậy sẽ khiến cho da trẻ không thoát nhiệt ra ngoài được; và làm cho tình trạng càng tệ hơn.
Mẹ hãy cho trẻ mặc quần áo mỏng, rộng rãi để cơ thể trẻ tỏa bớt nhiệt giúp giảm sốt. Nếu cảm thấy trẻ lạnh run, mẹ có thể đắp cho trẻ một cái chăn mỏng.
Cho trẻ uống nhiều nước
Cho trẻ uống nhiều nước cũng là cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh nhanh chóng vì khi bị sốt, cơ thể của trẻ sẽ mất nhiều nước. Nếu trẻ không chịu uống nước, mẹ hãy cho trẻ bú nhiều hơn; tăng số lần bú và cả lượng bú mỗi lần.
Để trẻ nghỉ ngơi
Cơ thể chúng ta sẽ cảm thấy mệt mỏi và đau nhức khi bị sốt thì trẻ sơ sinh cũng vậy. Vì vậy, mẹ nên cho bé nghỉ ngơi nhiều trong thời gian bé bị sốt và ngủ chính là cách giúp lấy năng lượng phục hồi cho bé.
Mẹ hãy để bé nghỉ ngơi trong phòng có nhiệt độ vừa phải, không quá lạnh cũng không quá nóng. Điều này sẽ giúp bé cảm thấy dễ chịu và thoải mái hơn.
Sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh
Dùng thuốc hạ sốt là cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh nhanh nhất tại nhà. Nếu áp dụng các cách trên mà trẻ vẫn không giảm sốt thì mẹ có thể cho trẻ dùng thuốc hạ sốt. Tuy nhiên, cách này không được dùng cho trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi.
Mẹ chỉ cho trẻ dùng thuốc hạ sốt khi trẻ sốt từ 38,5°C trở lên và chỉ được dùng Paracetamol đơn chất (thành phần chính của thuốc chỉ có Paracetamol) để hạ sốt.
Paracetamol dạng gói bột, siro hay dạng viên nhét hậu môn là thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh có độ an toàn cao; giúp hạ sốt nhanh và ít tác dụng phụ. Liều dùng thuốc hạ sốt dành cho trẻ sơ sinh phụ thuộc vào cân nặng của trẻ. Liều lượng cho mỗi lần uống là từ 10 – 15 mg/kg cân nặng.
Thuốc hạ sốt sẽ có tác dụng sau khoảng 30 phút uống và hiệu quả kéo dài từ 4 – 6 tiếng. Mẹ có thể cho trẻ uống thuốc hạ sốt từ 3 – 4 lần/ngày; mỗi lần cách nhau ít nhất 4 tiếng nhưng không được vượt quá 60mg/kg/ngày.
Lưu ý: Khi áp dụng những cách trên, mẹ phải liên tục kiểm tra thân nhiệt của trẻ để theo dõi sát tình trạng sốt của trẻ.
Khi nào mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện?
Hầu hết, trẻ sơ sinh bị sốt có thể chăm sóc và điều trị tại nhà. Nếu sau khi áp dụng hết những cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh ở trên mà bé vẫn không hạ sốt. Hoặc mẹ nhận thấy bé có những dấu hiệu như ở dưới đây; mẹ nên đưa bé đi bệnh viện ngay để được điều trị kịp thời.
- Trẻ dưới 3 tháng tuổi bị sốt.
- Trẻ từ 3 tháng tuổi bị sốt nhẹ kéo dài hơn 3 ngày.
- Bé đang sốt cao trên 39°C.
- Trẻ bị sốt cao và tái đi tái lại nhiều lần.
- Trẻ sốt cao kèm biểu hiện lừ đừ hoặc ngủ li bì, khó đánh thức trẻ dậy.
- Bé sốt cao đi kèm với biểu hiện cứng cổ, trẻ bị đau khi bị chạm vào gáy, đầu.
- Sốt cao kèm nôn ói.
- Sốt cao đi kèm tiểu ra máu.
- Luôn bị sốt cao và khó thở.
- Sốt cao kèm biểu hiện co giật.
- Bị phát ban trên da.
- Trẻ có bệnh nền: tim mạch, lupus, hồng cầu liềm…
- Đã uống thuốc hạ sốt nhưng vẫn không hạ.
Cách đề phòng sốt ở trẻ sơ sinh
Sức đề kháng của trẻ sơ sinh thường rất yếu nên cách tốt nhất để phòng sốt cho trẻ là:
- Cho trẻ bú sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời. Đây chính là cách tốt nhất để giúp trẻ có được hệ miễn dịch khỏe mạnh; vì trong sữa mẹ có rất nhiều kháng thể.
- Cho trẻ chủng ngừa đầy đủ.
- Mẹ nên thường xuyên đưa trẻ đi tắm nắng và đi dạo bên ngoài để giúp trẻ khỏe mạnh hơn.
- Ba mẹ và người lớn phải vệ sinh sạch sẽ trước khi tiếp xúc với trẻ để tránh cho vi khuẩn tấn công trẻ.
- Cho trẻ mặc quần áo đủ ấm khi trời lạnh và che chắn cho trẻ khi đưa trẻ ra ngoài trời nắng.
- Vào mùa hè nếu trẻ ra nhiều mồ hôi; mẹ cần lau khô người và thay quần áo thoáng mát cho trẻ.
Lời kết
Trên đây là những cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh nhanh và an toàn mà các mẹ có thể áp dụng ngay tại nhà. Kinh Nghiệm Số hy vọng với những gì được chia sẻ trong bài viết, sẽ giúp cho mẹ tìm ra được cách chăm sóc cho bé nhà mình khi bé bị sốt.